یک سوال ساده با یک جواب پیچیده. در اینجا به تفکیک، به سوال‌های زیر پاسخ خواهیم داد: اسید هیومیک چیست؟، چطور ساخته می‌شود؟، چرا منبع تامین آن بسیار مهم است؟ و چطور می‌توان از کیفیت محصول اطمینان حاصل کرد؟
اسید هیومیک‌ها بقایای تجزیه‌شده مواد ارگانیک (آلی) هستند. آنها مولکول‌های با زنجیری بلند، سنگین وزن و قهوه‌ای رنگ هستند. آنها فقط یک نوع اسید نیستند. اسید هیومیک یک اسم کلی است که به ترکیب پیچیده‌ای از اسیدهای متفاوت قابل حل در محلول آلکالین گفته می‌شود. این اسیدها به طور طبیعی در چرخه حیات در خاک، اقیانوس و رودها وجود دارند.
وقتی گیاهان و حیوانات می‌میرند، مولکول‌های آنها برای استفاده سایر ارگانیسم‌ها در خاک باقی می‌مانند. باکتری، قارچ، پروتوزوئید، کرم‌های خاکی و حتی حشرات بقایای تازه را مصرف می‌کنند. بعد از مدت زمان زیادی وقتی ماده در حال تجزیه، توسط چرخه‌های مختلف خورده شد و تغییر شکل یافت، یک ماده مقاوم به تجزیه باقی می‌ماند که «هیوموس» یا گیاخاک نامیده می‌شود (این فرایند هیوموسی شدن نامیده می‌شود). هیوموس یک واژه کلی است که به ترکیبات پایدار و به شدت پیچیده مقاوم به تجزیه گفته می‌شود. هیوموس از سه جزء تشکیل می‌شود: اسید هیومیک، اسید فولویک و هیومین. هیومین و اسید فولویک‌ها به دلیل نقش‌ای که در ساختار خاک و انتقال مواد مغذی بین خاک و گیاه دارند، برای محیط‌های خاک سالم بسیار باارزش هستند.
محصولات اسید هیومیک از منابع متنوعی استخراج می‌شوند. مرغوب‌ترین محصولات در ته نشست‌های خیلی قدیمی تشکیل شده از اجساد گیاهان و حیوانات در زمین‌های مرطوب تولید شده‌اند. با گذر زمان این بسترهای وسیع و پر از مواد در حال تجزیه با خاک و سنگ پوشیده شده و برای تولید مواد مرغوب‌تر فشرده شده‌اند. بعضی از این ته نشست‌ها به سطوح بالاتر آمدند و اکسیژن دوباره با مواد داخل ته نشست تماس پیدا کرد. این تماس به شدت به فرایند تولید اسید هیومیک‌ها کمک می‌کند. این ته نشست‌های بالا آمده از نزدیک سطح زمین استخراج می‌شوند و اغلب به آنها لیگنیت یا لئوناردیت گفته می‌شود. امروزه بیشترین محصولات اسید هیومیک از این منبع تامین می‌شوند.
متاسفانه فعالیت‌های انسانی باعث آلودگی و کم‌ارزشی خاک‌ها شده است. این فعالیت‌های انسانی اکوسیستم‌های (مواد ارگانیک) خاک را کاهش داده و حتی بعضی از خاک‌ها را برای محیط و سلامت انسان مضر کرده است. فرسایش یکی از علت‌های اصلی بی‌ارزش شدن خاک است. در فرایند فرسایش سرعت از دست رفتن خاکهای سطحی از سرعت جایگزین شدن آنها خیلی بیشتر است. استفاده از کودهای شیمیایی (غیر ارگانیک)، همراه با شخم زدن‌های سالیانه میزان هیوموس خاک را کاهش میدهد. برای احیاء خاک، مواد ارگانیک باید دوباره به خاک بازگردانده شوند و هیوموس از بین رفته باید از منبع خارجی دوباره به خاک برگردد. چون برای تولید طبیعی آن سال‌ها زمان نیاز است باید از منبع خارجی استفاده کرد. زندگی گیاه به فعالیت‌های بیولوژیکی خاک بستگی دارد و بدون مقدار مورد نیاز هیوموس این فعالیت‌های بیولوژیکی به شدت کاهش می‌یابند. خاکهای سالم بین ۲ تا ۶ درصد مواد ارگانیک دارند. ولی محیط‌های کشاورزی زیادی از خاک با سطوح کم‌تر مواد ارگانیک استفاده می‌کنند.
امروزه خاکهای زیادی توسط کشاورزی بیش از حد و استفاده از کودهای غیر ارگانیک بی‌ارزش شده‌اند.
در طول تاریخ کشاورزان برای تولید گیاهان سالم‌تر و محصول بهتر از اسید هیومیک استفاد کرده‌اند. امروزه اسید هیومیک‌ها به دلایل ذکرشده حتی ضروری‌تر هستند. تعدادی از فواید اسید هیومیک به شرح زیر است:
به انحلال و آزادسازی عناصر ماکرو و میکرو کمک کرده و در نتیجه نیاز به کودهای شیمیایی را به نحو محسوسی کاهش میدهد.
بهبود سلامت کلی گیاه از طریق مقاوم‌سازی آن در مقابل آفات و بیماری‌ها.
صرفه جوییدر مصرف آب(جذب 15 برابر آب در هر ملوکول هیومیک).
با طبیعت سازگار است و خطری برای گیاه و یا محیط زیست ندارد.
کمک به حذف کلروسیس آهن (کلروز) با افزایش جذب آهن.
تحریک رشد ریشه که حجم محصول را افزایش میدهد.
تحریک فعالیت های میکروبی(میکروارگانیسم ها).
تسریع جوانه زنی و افزایش ریشه زایی گیاه.
افزایش جذب مواد مغزی.
بهبود ساختار خاک.
تنظیم pH خاک
فولویک اسید نوعی ماده هیومیکی حاصل از تجزیه بقایای موجودات زنده است که رشد و تقسیم سلولهای گیاه را افزایش میدهد، و عناصر ماکرو همچون آهن، مس، منگنز و روی را به همراه خود از بخش سطحی گیاه وارد بافت گیاه می‌کند. این اسید آلی یک الکترولیت قوی است که به سلولها انرژی داده و آنها را تنظیم می‌کند.
اسید فولویک جموعه‌اى از زنجیره‌هاى آلیفاتیک ضعیف و اسیدهاى ارگانیک آروماتیک است که در کلیه‌ی pH ها چه اسیدى، چه خنثى و یا قلیایى قابل حل در آب هستند. اندازه‌ی آن نسبت به هیومیک اسید کوچک‌تر است و داراى وزن مولکولى حدود 1000 تا 10000 مى‌باشد. این کود آلی شامل تعدادى گروه هیدروکسیل و کربوکسیل است، لذا از لحاظ شیمیایى از هیومیک اسید فعال‌تر مى‌باشد. فولویک اسید دارای قدرت تبادل یونی بالا است، لذا قدرت جذب عناصر معدنی را در گیاهان افزایش داده و در نتیجه، مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی افزایش می‌یابد و همچنین باعث افزایش کمیت و کیفیت محصولات می‌گردد گزارش شده که فولویک اسید از طریق افزایش سنتز کلروفیل، باعث افزایش ظرفیت تولید می‌گردد. از دیگر موارد استفاده از این کود آلی، می‌توان به کاربرد آن در کشت‌های هیدروپونیک و بدون خاک اشاره نمود. یک مولکول اسید فولویک می‌تواند به تنهایی هفتاد عنصر شامل عناصر میکرو را با خود حمل کند.اسید فولویک باعث افزایش نفوذپذیری غشای گیاهان می شود بنابراین از یک طرف باعث افزایش جذب مواد غذایی و سایر مواد معدنی مورد نیاز گیاه می شود از طرفی با کاهش ورود مواد غذایی باعث جلوگیری از مسمومیت گیاهی می شود.
استفاده از فولویک اسید باعث می‌شود که گیاهان نسبت به تغییرات PH مقاومت بیشتری داشته باشند.
یک الکترولیت آلی است که سبب رشد سلولها می‌شود و انرژی آنها را افزایش میدهد.
با تحریک متابولیسم گیاه باعث افزایش فعالیت آنزیم‌ها می‌شود.
مانع تجمع فسفر در خاک می‌شود و سبب جذب آن می‌شود.
فعالیت میکروارگانیسم‌های خاک را بسیار افزایش میدهد.
توانایی و انتقال ۶۰ ماده معدنی و عنصر کمیاب را دارد.
سبب به افزایش کیفیت و کمیت محصولات می‌شود.
سنتز کلروفیل و فتوسنتز را بسیار افزایش میدهد.
منجر به افزایش تقسیم های سلولی می‌شود.
قدرت باروری خاک را نیز افزایش میدهد.
توانایی جوانه‌زنی را نیز افزایش میدهد.
سبب کاهش آلودگی های خاک می‌شود.
بهتر است که هم فولویک اسید و هم هیومیک اسید مورد استفاده گیاه قرار بگیرد. زیرا هر دو آنها برای حفظ سلامت گیاهان بسیار مفید هستند. استفاده از یکی از آنها تاثیرات خوبی بر جای می‌گذارد اما مصرف هر دو آنها تاثیرات بسیار مثبتی و بسیار زود تر دارد. این دو اسید در هماهنگی با یکدیگر و در کنار هم کار می‌کنند. به عنوان نمونه: اسید فولویک که بهترین نوع ترکیب کلاته کننده آلی است، می‌تواند مواد مغذی زیادی را برای جذب های راحت‌تر توسط گیاه، کلاته کند. از سوی دیگرنیز ، هیومیک اسید می‌تواند ساختار های خاک را برای نگهداری بیشتر آب و مواد مغذی به خوبی بهبود بخشد. فولویک اسید علاوه بر انتقال مواد غذایی در جذب عنصر‌های کمیاب و معدنی مختلف نیز به عنوان واسط عمل می‌کند. همچنین مثل هیومیک اسید سبب تحریک رشد ریشه و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌ها نیز می‌شود. هیومیک اسید نفوذپذیری و تراوایی دیواره‌های سلولی را به شدت افزایش میدهد و اسید فولویک مواد مغذی را به درون گیاهان حمل می‌کنند. همچنین هیومیک اسید دسترسی به مواد مغذی را به شدت راحت‌تر می‌کند.
محصولات اسید هیومیک در بازار فراوان شده است. ولی همه هیومیک‌ها با شرایط یکسان تولید نشده‌اند. در واقع بعضی از محصول‌ها چون اصلاً اسید هیومیک ندارند بی‌فایده هستند. برای اطمینان از کیفیت اسید هیومیک، اول از منبع آن اطمینان حاصل کنید. محصولات ما از بهترین منابع اسید هیومیک تولید می‌گردند.
